Traganek mongolski – Astragalus membranaceus Moench

synonimy: Astragalus propinquus Schischkin, Astragalus membranaceus var. mongholicus (Bunge) P.K.Hsiao[1]

Traganek jest byliną z rodziny bobowatych (motylkowatych) Fabaceae (Papilionaceae), osiągającą do 1,5 m wysokości, występuje na Dalekim Wschodzie, w północnych regionach Chin, na Półwyspie Koreańskim. Gatunek może być uprawiany w warunkach klimatycznych Polski.

Radix Astragali – korzeń traganka chińskiego, ang. Astragali Root, niem.: Tragantwurzel, Astragaluswurzel.

Radix Astragali praeparata cum melle – Mi Huang Qi, korzeń traganka prażony z miodem

„W składzie chemicznym surowca znajdują się: 0,024-0,036 mg kwasu alfa-aminomasłowego, 12 steroidowych glikozydów o charakterze saponin zwanych astragallozydami (astragalozyd I—VII, acetyloastragalozyd oraz izoastragalozydy). Ponadto w surowcu znaleziono izoflawonowe glikozdy oraz pochodne pterokarpanu – 3-hydroksy-9,10-dimetoksypterokarpan. Wytępują też (+)-laricirezinol, (-)-syringarizinol, lupenon, (-)-kwas koriolowy oraz charakterystyczne poliglukany i inne polisacharydy zawierające obok glukozy kwasy glukuronowy i galakturonowy. Działanie i zastosowanie surowca jest typowo immunostymulujące poprzez zwiększenie fagocytozy (maksymalna aktywność występuje przy dawce l00 mcg/ml). In vivo obserwowano działanie przeciwnowotworowe surowca.[2]”

Działanie:

adaptagenne, antidiabeticum (przeciwcukrzycowe), antihydroticum (przeciwpotne), antiphlogisticum (przeciwzapalne), antiulcerosum (przeciwwrzodowe), cardiotonicum (wzmacniające serce), cytostaticum (przeciwnowotworowe), diureticum (moczopędnie), haemoplasticum (krwiotwórcze), haemostaticum (przeciwkrwotoczne), hepatoprotectivum (ochronnie na wątrobę), hypotonicum (obniżające ciśnienie krwi), tonicum (wzmacniające), virustaticum (przeciwwirusowe)

Wskazania:

rekonwalescencja po zabiegach chirurgicznych, radioterapii i chemioterapii, krwawienia i krwotoki wewnętrzne, anemia;

astenia, neurastenia, zespół chronicznego zmęczenia, zepół stresu pourazowego, anoreksja (jadłowstręt psychiczny), psychogenna utrata łaknienia, polineuropatie, polineuropatia cukrzycowa;

brak apetytu (niechęć do jedzenia, utrata łaknienia), biegunka przewlekła i nawracająca, przewlekłe dolegliwości wątroby, dolegliwości żołądkowe, przewlekły nieżyt żołądka (zapalenie przewlekłe), choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego, krwawienia i krwotok z żołądka;

ropiejące rany i owrzodzenia, ropne zapalenie skóry, trudno gojące się rany, odleżyny, owrzodzenie odleżynowe, zewnętrzne oparzenia termiczne, długoterminowe leczenie ciężkich oparzeń, nadmierne pocenie uogólnione ciała;

przeziębienia, choroby grypopodobne, grypa, nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, osłabienie odporności, AIDS;

gorączka żarliwa (hyperpyrexia), choroby przebiegające z gorączką, poty nocne (nagłe, silne wystąpienie potów), powirusowy zespół zmęczenia;

pomocniczo w leczeniu nowotworów, nowotwory płuc, rak szyjki macicy, rak żołądka;

niewydolność serca i krążenia, osłabienie serca, obrzęki w niewydolności serca, nadciśnienie samoistne I i II stopnia, obfite pocenie towarzyszące wysiłkowi fizycznemu;

astma oskrzelowa, przewlekłe choroby płuc, kaszel;

cukrzyca  – surowiec pomocny w leczeniu hiperglikemii i powikłań;

bezmocz i skąpomocz, kłębuszkowe zapalenie nerek, białkomocz, od miedniczkowe zapalenie nerek, przewlekłe obrzęki związane ze złym krążeniem, krwiomocz (hematuria) – obecność krwi w moczu w przebiegu chorób zapalnych oraz urazów;

bóle lędźwiowo-krzyżowe, choroba krążka międzykręgowego, fibromialgia, przewlekłe bóle mięśni, bóle kości z uczuciem sztywności i zmęczenia;

osłabienie i dolegliwości wieku podeszłego, osłabienie pamięci, podatność na infekcje;

krwotoki maciczne, obfite krwawienia miesięczne, plamienia i krwawienia, wypadanie żeńskich narządów rozrodczych, menopauza i inne schorzenia lub dolegliwości okresu okołomenopauzalnego;

impotencja bez przyczyn somatycznych, osłabienie nasienia, obniżone libido (w połączeniu z innymi ziołami).

 

Dawkowanie: 9-30 g [PPRC], najczęściej 10 g, odwar 20 min.

Piśmiennictwo:

1. PPRC -­ Farmakopea Chińskiej Republiki Ludowej 2015.
2. Bensky D.,Clavey S., Stoger E., Chinese Materia Medica, Seattle 2007.
3. Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
4. Hempen C-H.,Fischer T., A materia medica for Chinese Medicin, Churchill Livingstone, New York 2009.
5. Jia ju Zhou, Guirong Xie, Xinjian Yan, Encyclopedia of Traditional Chinese Medicines. Molecular Structures, Pharmacological. Activities, Natural Sources and Applications. Springer Verlag 2011.
6. M., Pharmacodynamic Basis of Herbal Medicine, CRC Press, Boca Raton London New York Washington, D.C., 2007.
7. Jenõ Bernáth, Poppy. The Genus Papaver, Taylor & Francis e-Library 2006.

[1] http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/ild-32303, dostęp 22-02-2021

[2] Lamer-Zarawska E., Wybrane rośliny tradycyjnej medycyny chińskiej i japońskiej, Wiad Zielar 1997-12 s. 2.