Gatunek: Lamium album L. – jasnota biała
Jasnota biała jest byliną z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), występującą prawie w całej Europie, a w Polsce pospolicie na niżu, w górach do wys. 700-800 m n.p.m. Jest to roślina nitrofilna, lubi glebę lekką, bogatą w azot. dlatego rośnie w miejscach zacienionych, zagajnikach, sadach i parkach. Można ją spotkać przy rowach, stawach i jeziorach.
Surowce:
Flos Lamii albi, kwiat jasnoty białej. Nazwy ludowe: kwiat pokrzywy białej, kwiat pokrzywy głuchej, kwiat pokrzywy martwej.
Herba Lamii albi – ziele jasnoty białej z kwiatami.
„Surowcem jasnoty białej są wysuszone korony kwiatowe (bez kielichów) zbierane w okresie kwitnienia. Zawiera flawonoidy (ok. 1%), takie jak kwercymetryna. glikozydy kwercetyny i kemferolu, olejek eteryczny (do O,05%), związki aminowe (cholina i tyramina), związki śluzowe, garbniki katechinowe, saponiny, związki irydoidowe (lamiolid). kwasy wielofenolowe i sole mineralne.[8]”
Działanie:
uterostypticum (hamuje krwotoki maciczne), adstringens (ściągające), digestivum (poprawia trawienie), antidysmenorrhoicum (regulujące menstruacje), expectorans (wykrztuśne), haemostaticum (przeciwkrwotoczne), metabolicum (wpływające na przemianę materii), mucilaginosum (powlekające, śluzowe), sedativum – (uspokajające) diureticum (moczopędnie).
„Kwiaty jasnoty działają przeciwzapalnie i regeneruj ąco na uszkodzony nabłonek, uszczelniając na ściany wlośniczek. hamująco na mikrokrwawienia z drobnych naczyń oraz przeciwwysiękowo. Mogą być stosowane samodzielnie lub z innymi surowcami zawierającymi:
– krzemionkę (ziele skrzypu, poziewnika, rdestu ptasiego),
– związki hamujące krwawienia (ziele tasznika, rdestu ostrogorzkiego, przymiotna kanadyjskiego),
– związki regenerujące błony śluzowe (kwiat nagietka, rumianku, ziele krwawnika, przywrotnika. bukwicy, świetlika, liść babki, korzeń łopianu, żywokostu).”[18]
Wskazania:
żeńskich narządów rodnych: upławy z pochwy, zapalenie pochwy, mięśniaki macicy (mięśniak gładkokomórkowy macicy). Szczególnie przydatny jest gdy występują obfite krwawienia miesięczne i bolesne miesiączkowanie oraz niewielkie krwawienia z innych przyczyn. Stosuje się również gdy występuje pierwotny i wtórny brak miesiączki, w schorzeniach lub dolegliwościach okresu okołomenopauzalnego z krwawieniami i upławami; pomocniczo w nowotworach dróg rodnych
dróg moczowych przebiegających z objawami podrażnienia i drobnymi krwawieniami lub obecnością krwi w moczu, zapaleniu gruczołu krokowego.
układu oddechowego takich jak: infekcje górnych dróg oddechowych, kaszel, szczególnie suchy, zapalenie gardła, angina, chrypka, których głównym objawem jest podrażnienie i zapalenie błon śluzowych jamy ustnej, nosa i gardła, również o charakterze przewlekłym. Zatkany nos, katar sienny, zapalenie zatok obocznych nosa.
układu pokarmowego: zapalenie jamy ustnej przełyku, żołądka, nieżyt przewodu pokarmowego, biegunek ze śluzem i krwią w stolcu. Okłady i nasiadówki można stosować w przypadku hemoroidów, podrażnienia, świądu i szczeliny odbytnicy
naczyń krwionośnych: żylaków, kruchości naczyń tzw. pajączki, obrzęki związane z urazami lub nieprawidłowym krążeniem miejscowym. W podanych dolegliwościach należy stosować okłady i przymoczki.
zaburzenia przemiany materii, nagromadzenie toksyn we krwi, okres pokwitania i przekwitania
skóry: trądzik pospolity, trądzik różowaty, atopowe zapalenie skóry, świąd skóry.
CIĄŻA – SUROWIEC PRZECIWWSKAZANY
Dawkowanie: 1,0 –6,0 g, najczęściej 3,0 g (około 1 łyżki stołowej) 2 x dziennie; miejscowo 5,0 g/200 ml wody na jedną nasiadówkę. Sposób stosowania: odwar z łyżki stołowej na 250 ml wrzątku 2 × dziennie. Drogi podania leku: wewnętrznie i zewnętrznie (irygacje, lewatywy, okłady, płukanki)
W tradycyjnej medycynie koreańskiej (TKM) stosuje się korzeń jasnoty Sokdan; xu duan
działanie: usuwa zastój Xue (w kompozycji z mocniejszymi lekami), ogrzewa łono (narządy miednicy małej), przeciwbólowe, przeciw krwawieniom macicznym, poprawia krążenie krwi w syndromie zastoju Xue, wzmacnia obieg Wątroby i Nerek, przyspiesza zrastanie złamań kości, pomaga odbudować mięśnie
wskazania: odbytu szczelina, przetoka, ropień; guzki krwawnicze odbytu (hemoroidy); rany i skaleczenia OO; cellulitis zapalenie tkanki łącznej; bóle pleców, bóle lędźwiowo-krzyżowe; plamienia w czasie ciąży; upławy i choroby kobiece (ogólnie), krwotoki z dróg rodnych (metrorrhagia et metrostaxis), nasieniotok, wytrysk przedwczesny osłabienie obiegu Nerek}, ropnie, czyraki, zapalenie mieszków włosowych, trądzik
Piśmiennictwo:
- Bezanger-Beauquesne L., Pinkas M.,Torck M., Les plantes dans la therapeutique moderne, Editeur Maloin Paris 1986 s. 266.
- Błaszczyk T., Leczę ziołami chińskimi, Proherba Hamm 2011 s. 199
- Broda B., Komponowanie mieszanek ziołowych o planowanym działaniu farmakologicznym, Wiad Zialar., 1996-03 s. 13.
- Broda B., Mieszanki ziołowe jako środki przeciwzapalne i uśmierzające bóle, Wiad Zialar., 1996-9 s. 8.
- Broda B., Uspokajające mieszanki ziołowe Wiad Zialar., 2001-1 s. 10.
- Gobiec K., Konieczny Z., R eceptariusz zielarski, Herbapol Warszawa 1967.
- Kohlmunzer S., Farmakognozja. Podręcznik dla studentów farmacji, Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2016 s. 187.
- Lewandowski A., Jasnota biała – charakterystyka, występowanie i zastosowanie, Wiad Zialar., 1997-5 s. 18.
- Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2007 s. 399.
- Lutomski J., Bilans weryfikacji roślinnych środków dermatologicznych, Wiad Zialar., 1995-7 s.20
- Lutomski J., Surowce zielarskie w zewnętrznym leczeniu skóry, Wiad Zialar., 2002-7 s. 4
- Milczarek-Szałkowska H., Jasnota biała w domowych przetworach leczniczych, Wiad Zialar., 2000-1 s. 16.
- Milczarek-Szałkowska H., Naturalne sposoby na wiosenne zmęczenie, Wiad Zialar., 2002-5 s. 13.
- Rośliny lecznicze w fitoterapii. Monografie Komisji E, red. Borkowski B. i inni, Instytut Roślin i Przetworów Zielarskich Poznań 1994 s.
- Ożarowski A. et al., Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy, PZWL Warszawa s.
- Ożarowski A., Jaroniewski W., Rośliny lecznicze, IWZZ Warszawa 1987 s. 180.
- Strzelecka H.,Kowalski J. red., Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa, PWN Warszawa 2000 s. 203.
- Szczyglewska D., Jasnota biała – ceniony surowiec zielarski, Wiad Zialar., 2000-01 s. 16
- Wyk Ben-Erik van, Wink M., Rośliny lecznicze świata, MedPharm Polska Wrocław 2008 s. 187
Najnowsze komentarze